I. Wiadomości TVP godz. 19:30 z dnia 29.08.2023r.

1) Tytuł materiału: „Nielegalna migracja na niespotykaną skalę”.
Początek materiału: 38:08. Koniec materiału: 41:15. Czas materiału: 3 min i 7 sek.

Materiał bezpośrednio związany z pytaniem referendalnym dotyczącym tzw. przymusowej relokacji nielegalnych migrantów.

2) Tytuł materiału: „Rozwój zamiast prywatyzacji”.
Początek materiału: 41:15. Koniec materiału: 43:35. Czas materiału: 2min i 20 sek.

Materiał pośrednio związany z pytaniem referendalnym dotyczącym tzw. wyprzedaży majątku narodowego.

3) Tytuł materiału: „Reżyseria Łukaszenki. Scenariusz Putina”.
Początek materiału: 43:55. Koniec materiału: 46:50. Czas materiału: 2 min 55 sek.

Materiał pośrednio związany z pytaniem dotyczącym rozebrania płotu na granicy polsko – białoruskiej.

4) Tytuł materiału: „Pojedynek na wiarygodność”.
Początek materiału: 49:28. Koniec materiału: 51:40. Czas materiału: 3min 12 sek.

Materiał pośrednio poświęcony pytaniu referendalnemu, dotyczącemu wieku emerytalnego.

II.Wiadomości TVP godz. 19:30 z dnia 29.08.2023r.

1) Tytuł materiału: „Granica jest i będzie chroniona”.
Początek materiału: 31:18. Koniec materiału: 34:48. Czas materiału: 3 min 30 sek.

Materiał związany bezpośrednio z pytanie referendalnym o rozebranie muru na granicy polsko–białoruskiej.

2) Tytuł materiału: „Zapora pokrzyżowała plany Łukaszenki i Putina”.
Początek materiału: 34:48. Koniec materiału: 37:12. Czas materiału: 2 min 24 sek.

Materiał związany bezpośrednio z pytanie referendalnym o rozebranie muru na granicy polsko–białoruskiej.

3) Tytuł materiału: „Orlen powiększy magazyny gazu”.
Początek materiału: 39:40. Koniec materiału: 41:25. Czas materiału: 1 min. 45 sek.

Materiał pośrednio związany z pytaniem o tzw. wyprzedaż majątku Skarbu Państwa (obcemu kapitałowi).

4) Tytuł materiału: „Problem bezrobocia obciąża rządy PO-PSL”.
Początek materiału: 53:24. Koniec materiału: 55:32. Czas materiału: 2 min. 8 sek.

Materiał pośrednio związany z pytaniem referendalnym dotyczącym wieku emerytalnego.

5) Tytuł materiału: „Polskie sprawy w polskiej telewizji”.
Początek materiału: 55:32. Koniec materiału: 57:45. Czas materiału: 2 min. 13 sek.

Materiał pośrednio związany z pytaniami referendalnymi (głównie o wiek emerytalny).

III.Wiadomości TVP godz. 19:30 z dnia 31.VIII.2023r.

1) Tytuł materiału: „W referendum o fundamentalnych kwestiach”.
Początek materiału: 34:06. Koniec materiału: 36:39. Czas materiału: 2 min 33 sek.

Materiał poświęcony bezpośrednio pytaniu referendalnemu dotyczącemu wieku emerytalnego.

2) Tytuł materiału: „43 rocznica porozumień sierpniowych”.
Początek materiału: 38:46. Koniec materiału: 51:40. Czas materiału: 2 min 56 sek.

Część tego materiału w czasie 48:10 – 48:34 (24 sek.) jest poświęcona referendum w następujący sposób: Cytat Tuska „unieważniam to referendum”, w rzeczywistości ukazujący jego bezcelowość i namawiający do jego zlekceważenia zostaje przez TVP skomentowany jako deptanie osiągnięć demokracji wywalczonych w wyniku porozumień sierpniowych.

IV.Wiadomości TVP godz. 19:30 z dnia 01.IX.2023r.

1) Tytuł materiału: „Więcej w portfelach Polaków”.
Początek materiału: 42:50. Koniec materiału: 44:35. Czas materiału: 2 min. 45 sek.

Materiał dotyczy pośrednio pytania referendalnego dotyczącego wieku emerytalnego.

2) Tytuł materiału: „Jedynka” na wyborczym ringu”.
Początek materiału: 44:35. Koniec materiału: 47:14. Czas materiału: 2 min 39sek.

Materiał dotyczący pośrednio pytania referendalnego o nielegalnych migrantów.

3) Tytuł materiału: „Pustki w mateczniku Tuska”.
Początek materiału: 47:44. Koniec materiału: 49:50. Czas materiału: 2 min 4 sek.

Materiał dotyczy bezpośrednio wszystkich 4 pytań referendalnych.

V.Wiadomości TVP godz. 19:30 z dnia 02.IX.2023r.

1)Tytuł materiału: „Żelazna pięść na wschodzie granicy”.
Początek programu: 37:55. Koniec programu: 40:15. Czas programu: 2 min. 20 sek.

Materiał dotyczy pośrednio pytań referendalnych dotyczących muru na granicy polsko – białoruskiej oraz nielegalnych migrantów.

2)Tytuł materiału: „Referendum, czyli Polacy mają głos”.
Początek programu: 40:15. Koniec programu: 41:35. Czas programu: 2 min. 20 sek.

Materiał dotyczy samego referendum. Promuje referendum i uzasadniania jego potrzebę.

3)Tytuł materiału: „Tusk o niższym wieku emerytalnym: błąd”.
Początek materiału: 50:35. Koniec materiału: 53:33. Czas materiału: 2min. 58 sek.

Materiał dotyczy bezpośrednio pytania referendalnego o wiek emerytalny.

Podsumowanie wszystkich materiałów z w/w 5 dni

Materiały te stawiają w złym świetle opozycyjne ugrupowania, jako chcące po wyborach parlamentarnych prowadzić działania zgodne z odpowiedzią na ,,nie we wszystkich 4 pytaniach referendalnych. Dotyczy to ugrupowań PO (KO), PSL i Lewicy. PiS jest przedstawiane jako ugrupowanie gwarantujące bezpieczeństwo Polaków i które podejmie w przyszłości działania odpowiadające działaniu zgodnym z odpowiedzią na ,,tak” we wszystkich 4 pytaniach referendalnych.

Godnym uwagi jest zjawisko dotyczące całych wydań Wiadomości TVP z godz. 19:30. Oprócz materiałów referendalnych obserwuje się głównie materiały poświęcone tamu jak rząd dozbraja naszą armię (PO i PSL oczywiście ją redukowało). Były też materiały informujące, jak dobrych kandydatów na posłów ma PiS i deprecjonujące kandydatów na posłów z opozycji. Poza tym były materiały o charakterze obojętnym.

To znaczy: w Wiadomościach TVP właściwie w ogóle nie było kampanii wyborczej. KAMPANIA WYBORCZA ZOSTAŁA ZASTĄPIONA PRZEZ REFERENDALNĄ. Referendum stało się całkowicie tematem zastępczym dla rzeczywistych wyborów i ich kampanii.

Nie ma także wypowiedzi polityków opozycji i niezależnych ekspertów, które byłyby kontrargumentami dla przedstawianych zarzutów. Całkowity brak obiektywizmu, pluralizmu, jednostronność.

Brak jest wyjaśnienia bezcelowości referendum i że opozycja nie chce głosować na „nie”. Brak jest jakichkolwiek argumentów opozycji, wyjaśnienia prawdy.

Tematy pytań referendalnych, co znów należy powtórzyć, dotyczą spraw niewygodnych dla opozycji. Spraw, w stosunku do których głosowała, lub była ustosunkowana kiedyś na nie. Było to jej błędem (wiek emerytalny) lub domniemanym błędem (mur na granicy). Nie przedstawia się informacji, iż PO-PSL podwyższenie wieku emerytalnego traktuje jako swój błąd, że teraz nie chcą podwyższać wieku emerytalnego, że czas pracy chcą jednostkowo do wyboru ludziom zostawić. Nie mówi się, że opozycja chce skorygować działanie S.G. na granicy z Białorusią, a nie likwidować mur. Nie mówi się, że ten mur do końca nie powstał, jak Tusk powiedział i migranci przedostają się przez graniczne rzeki i bagna do Niemiec i Czech. Nie mówi się, że opozycja nigdy nie chciała przyjmować migrantów w nieograniczonej liczbie, a tylko kiedyś przyjąć ich w liczbie 2 tys. w ramach solidarnościowej, symbolicznej pomocy, dla krajów które z migracją sobie nie radzą. Nie mówi się, iż nigdy nie było wyprzedaży majątku Skarbu Państwa przez dzisiejszą opozycję. Że transformację gospodarczą przedsiębiorstw, z której my teraz korzystamy przedstawia się jako nieuzasadnioną grabież.

Przykładowe argumenty używane w materiałach dotyczących pytań referendalnych

1. Migracja

• Duża liczba imigrantów na Lampedusie, przepełnienie, zagrożenie sanitarne. Transport migrantów do wnętrza kontynentu. Zamknięte koło,
• Brak wspólnej polityki migracyjnej,
• Brak szansy na integrację imigrantów,
• UE chce załatwić sprawę przelewami pieniędzy do Tunezji, Libii, Algierii, a tak się nie da.

2. Tak zwana wyprzedaż majątku.

• Tusk chciał sprzedać narodowego przewoźnika (LOT), Lotnisko Chopina. Dzisiejsze rządy gwarantują, że tego nie będzie,
• Tusk chciał sprywatyzować Lotos i sprzedać Rosjanom. (Tutaj wyjątkowo i szybka uwaga obserwatora: no, ale tego jakoś nie zrobił, a PiS sprzedało Lotos Saudyjczykom sprzymierzonym z Rosjanami).

3. Likwidacja muru na granicy polsko–białoruskiej

• Negatywna krytyka filmu „Zielona Granica” A. Holland. Zrobiono ze S.G. morderców. Manipulacja. Na to czeka Kreml,
• Płot miał być paliwem dla opozycji, a to strzał do własnej bramki,
• Tylko opozycja ma wątpliwości co do postępowania na granicy,
• PiS będzie bronić granicy,
• Opozycja chciała wpuszczać migrantów i szkalowała S.G. Organizowała bieganiny i przepychanki ze S.G.,
• Przeciw budowy zapory głosowała PO i Lewica,
• Podawanie cytatów pojedynczych osób i pojedynczej posłanki Lewicy, które chciałyby zlikwidować mur,
• Przypominanie o rekordowej migracji we Włoszech i twierdzenie, że taka migracja może pojawić się na polsko – białoruskiej granicy,
• 2 lata wojny hybrydowej i próba destabilizacji,
• Mur daje mieszkańcom pogranicza poczucie bezpieczeństwa. Wszyscy migranci są wyłapywani. Byli agresywni. Napadali na mieszkańców.

4. Wiek emerytalny

• Tusk obniżył wiek emerytalny, nie spełnił obietnic wyborczych. PiS spełnił obietnice i obniżył wiek emerytalny,
• Zmanipulowanie słów D. Tuska, iż obniżenie wieku emerytalnego było błędem jego partii do stwierdzenia, że Tusk nazwał błędem obniżenie wieku emerytalnego przez rządy PiS,
• Promowanie spotu PiS o wieku emerytalnym,
• Wypowiedzi przypadkowych osób o D. Tusku: każdy wie, że kłamiesz i chcesz podnieść wiek emerytalny,
• Polacy pamiętają podwyższenie wieku emerytalnego przez PO – PSL i to znów będzie,
• Prowokacyjne zaczepki dziennikarza TVP na korytarzach Sejmu z pytaniami o wiek emerytalny i brak chęci polityków opozycji do rozmowy z TVP wykorzystywane do stwierdzenia, iż politycy opozycji unikają odpowiedzi na pytania o wiek emerytalny,
• Przypominanie, że dawniej wiek emerytalny był wyższy i starsi, schorowani ludzie musieli pracować.

Ponadto

• Promowanie samego referendum poprzez przedstawianie wyników badań o jego popularności i zamiarach odpowiedzi tak lub nie – bez podania argumentów bezcelowości tego głosowania,
• PiS chce oddać głos Polakom, a opozycja namawiając do bojkotu referendum chce ten głoś Polakom zabrać,
• Na wiecu Tuska reporter TVP pyta przypadkowe osoby o pytania referendalne. Przypadkowe z nich naiwnie odpowiadają, że na dane pytanie chcą zagłosować na „tak”. Nie jest już pokazane dlaczego. Jedna zdenerwowana kobieta (że reporter TVP ją namolnie zaczepia) w nerwowym, ale i ironicznym tonie odpowiada, że kocha wszystkich migrantów, wszystkich chce przyjąć – tu tylko nerwowa ironia w stanie zbulwersowania. Zostaje to wszystko jednak wykorzystane do przedstawienia ludzi opozycji jako chcących bez umiaru przyjmować nielegalnych migrantów i odpowiadać na tak we wszystkich 4 pytaniach referendalnych – takiego typu manipulacja.

Należy na końcu nadmienić, że przytoczone w TVP argumenty nie należy traktować jako prawdziwe i obserwatorzy się z tym zgadzają. To tylko przykłady jednostronnych stwierdzeń, które pozostają bez kontrargumentów.